علت زرد شدگی پروفیل های یو پی وی سی

 زردشدگی پروفیل های یو پی وی سی :

شاید شما هم از معدود افرادی باشید که با تغییر رنگ پروفیل های یو پی وی سی در درب یا پنجره های ساختمان خود مواجه شده باشین. پروفیل های سفید رنگی که به رغم پرداخت هزینه بسیار سنگین ممکن است بعد چند سال از زمان نصب، رفته رفته از رنگ سفید به حالت کرم رنگ یا زرد تبدیل شده باشند. در این مقاله کوتاه قصد داریم اطلاعات مختصری در خصوص تغییر رنگ پروفیل های یو پی وی سی داشته باشیم.

به طور کلی تغییر رنگ یا زرد شدگی در پروفیل های یو پی وی سی به دو دسته کلی تقسیم بندی میشوند:

• تغییر رنگ ناشی از نوع فرمولاسیون تشکیل دهنده پروفیل UPVC.

• تغییر رنگ ناشی از جذب ذرات معلق و آلودگی در سطوح پروفیل UPVC.

تغییر رنگ ناشی از نوع ترکیب و فرمولاسیون تشکیل دهنده پروفیل :

در موضوع تغییر رنگ پروفیل های یو پی وی سی، به خصوص پروفیل هایی که روبه نمای خارجی ساختمان قرار دارند تابش نور خورشید جزء مهمترین مؤلفه ­هایی است که استحکام و ماندگاری پروفیل را به چالش می­ کشد. ممانعت از رسیدن تابشهای فرابنفش که به اشعه UV معروف هستند به محصولات پلیمری یکی از راهکارهایی است که ماندگاری محصول نهایی، بخصوص آنهایی که با پایه­ یو پی ­وی ­سی تولید می شوند را افزایش می ­دهد. مهمترین افزودنی در جلوگیری از رسیدن تابشهای فرابنفش به محصولات یو پی وی سی و مستهلک نمودن آن تیتانیم­ دی اکسید می ­باشد که با ساختار آینه­ ای و کریستالی خود و با ضریب شکست بالا، پرتوهای UV خورشید را می­ شکند و متفرق و پراکنده می­ سازد، در واقع به عنوان یک منشور کریستالی عمل کرده و ضمن جلوگیری از افزایش حرارت پروفیل، موجب تجزیه و ضعف پرتوهای UV می شود. درصد استفاده از ماده اکسید تیتانیم مطابق با شرایط اقلیمی و آب هوایی منطقه مورد استفاده تعیین می شود. هرچه درصد استفاده از این ماده کمتر از حد مجاز باشد، از استحکام و دوام پروفیل در برابر تابش نور خورشید کاسته خواهد شد. حتی درصورت استفاده از پروفیل های بنام خارجی مانند پروفیل های ساخت کشور آلمان، در صورتی که فرمولاسیون محصول تولید شده با اقلیم کشور مقصد هم خوانی نداشته باشد، بروز این رخداد دور از انتظار نخواهد بود.

اگرچه درصد بالایی از میزان اشعه هنگام عبور از لایه جو و رسیدن به کره زمین کاسته میشود اما همین میان کم نیز میتواند صدمات بسیاری به محصولات پلیمری وارد کند. میزان تابش اشعه UV در تمام نقاط کره زمین یکسان نمی باشد. شدت تابش اشعه فرا بنفش یا همان UV  مطابق نمودار زیر بین عدد 1 تا 11 تقسیم بندی میشود مطابق مطالعات هواشناسی، ایران از نظر شدت تابش نور خورشید و میزان آسیب رسانی جز کشورهای با شرایط سخت طبقه بندی شده است به عبارتی دیگر کشور ایران در محدوده بین عدد 5 تا 10 میباشد که با حرکت از شمال کشور به سمت جنوب شدت آن افزایش میابد. به عنوان مثال شهرهایی همچون یزد، شیراز، زاهدان و بندر عباس در محدوده عدد 10 قرار دارند. از این رو لازم است نوع مواد استفاده شده در تولید محصولات پلیمری برای کشور ایران از بالاترین کیفیت لازمه برخوردار باشد.

قابل ذکر است تعیین مقدار دی اکسید تیتانیم استفاده شده صرفا توسط تجهیزات آزمایشگاهی خاص و با آنالایز کردن مواد قابل تشخیص خواهد بود. تغییر رنگ های ناشی از کاهش دی اکسید تیتانیم به دلیل آنکه تمام ماهیت پروفیل را شامل می شود قابل برطرف نمی باشد. حتی اگر لایه ای از سطح پروفیل برداشته شود با توجه به یکسان بودن لایه های زیرین از نوع مواد تشکیل دهنده، با گذشت زمان مجددا سطح پروفیل زرد خواهد شد چه بسا به خاطر کدر شدن سطح پروفیل پروسه تغییر رنگ زودتر از مراحل قبلی به وقوع بپیوندد. استفاده از حلال هایی نظیر تینر شاید مرهمی موقت باشد. این مواد با لایه برداری سطح پروفیل موجب رفع زردشدگی موقتی می شوند اما قطعا باعث کدر شدن سطح پروفیل نیز خواهند شد. ممکن است با گذشت چند ماه، سطح پروفیل بسیار شدید از مرحله قبل تغییر رنگ دهد. تحت هیچ شرایطی از این مواد برای شستشوی سطوح پروفیل استفاده نکنید.

تغییر رنگ ناشی از آلودگی سطوح پروفیل:

الکتریسیته ساکن باقی مانده در سطوح پروفیل و اثرات باقی مانده از مواد چسبنده فویل ها باعث می شود ذرات معلق و آلودگی به راحتی جذب سطح پروفیل شوند. ذرات معلق ناشی از کارکرد خودروها و کارخانجات، گرد و غبار و ذرات چربی باعث می شود لایه ای از جرم به روی پروفیل تشکیل گردد. انباشته شدن جرم ها به روی هم باعث تشکیل لایه ای ضخیم تر شده که تابش نور خورشد  به این لایه به مرور باعث زرد شدن لایه تشکیل شده می شود. به طوری کلی گذشت زمان باعث سرسخت شدن آلودگی ها می شود. اگر لایه تشکیل شده در کوتاه مدت برطرف نگردد، رفع آن به سختی انجام خواهد شد. با رفع آلودگی مجددا سطوح اصلی و اولیه پروفیل نمایان شده و پنجره مانند روز اول سفید و براق خواهند شد. سعی کنید هر شش ماه یکبار و قبل از فصول گرم سال، آلودگی های سطوح پروفیل را توسط مواد شوینده خانگی بر طرف کنید. همچنین لازم است پس از نصب پنجره ها، فویل های محافظ پروفیل از سطح پروفیل جدا و مواد چسبنده باقی مانده نیز توسط دستمال مرطوب کاملا پاک شوند. گذشت زمان بیش از یک ماه از نصب پنجره ضمن پوسیدگی برچسب محافظ، باعث میشود چسب موجود در این محافظ ها به حفره های بسیار ریز پروفیل نفوذ کرده و به سختی پاک شوند.

نتیجه گیری:

تغییر رنگ پنجره های یو پی وی سی ناشی از فرمولاسیون تشکیل دهنده پروفیل، به نوعی واکنش شیمایی محسوب می شوند. عدم استفاده از دی اکسید تیتانیم به مقدار مناسب و متناسب با شرایط آب هوایی کشور مقصد سبب می شود استحکام و دوام پروفیل در برابر اشعه UV  خورسید کاهش یافته و رنگ پروفیل از سفید به زردی گرایش پیدا کند. این موضع در پنجره های ضلع غربی و جنوبی ساختمان به مراتب بیشتر از سایر جهات خواهد بود. همچنین در نقاطی از پروفیل که تحت تابش مستقیم نور خورشید نبوده، این قسمتها کاملا سفید دیده می شوند حتی اکر سطح زرد پروفیل به وسیله مواد ساینده و یا حلال ها لایه برداری شود، این رخداد مجددا تکرار خواهد شد و چاره ای نیست جز تعویض کل پنجره با یک پنجره جدید. در مقابل تغییر رنگ های ناشی از آلودگی که در تمام پنجره های یو پی وی سی رخ می دهد قابل رفع بوده و چنانچه در دوره های شش ماهه انجام گیرد نیازی به هیچ ماده شوینده خاصی ندارند مگر آنکه از زمان تشکیل جرم بیشتر از یکسال گذشته باشد که در این صورت نیز مواد شوینده قوی تر و زمان بیشتر مورد نیاز خواهد بود. یکی از استانداردهای معتبر که نعیین کننده کیفیت و دوام پروفیل در برابر تابش نور خورشید می باشد، استاندارد رال کشور آلمان میباشد. این موسسه با شبیه سازی یک محیط با اشعه یو وی با شدت بالا توسط تجهیزات خاص، میزان مقاومت پروفیل در برابر تابش نور خورشید را سنجیده و در صورت متناسب بودن با شرایط آب هوای  آن منطقه، نسبت به صدور گواهی اقدام می نماید.

از کجا بفهمیم تغییر رنگ به وجود آمده ناشی از کدام عامل است؟

مشاهده موارد زیر می تواند  تغییر رنگ ناشی از کاهش دی اکسید تیتانیم یا نوع فرمولاسیون باشد:

• پنجره ها یا درب های نصب شده در ضلع غربی و جنوبی ساختمان از تغییر رنگ بیشتری برخوردار هستند.
• پنجره یا درب های نسب شده در تراس یا محل سایه زردی مشاهده نمیشود
• سطوح افقی یا مورب ها زردی بیشتری دارند.
• سطوح زیر لاستیک ها و نوارهای درزبندی کاملا سفید هستند
• زردی توسط مواد شوینده نظیر مایع ظرفشویی که حلال چربی قوی هستند نیز برطرف نمی شود.
• در پنجره های ساختمان های مجاور شرایط مشابهی دیده نمیشود.
• زردی و تغییر رنگ های فرمولاسیون صرفا توسط تینر و استون موقتی پاک می شوند.
• قسمت های زیرین پنجره زردی بیشتری نسبت به قسمتهای بالایی دارند.
• پروفیل لنگه پنجره نیز کاملا مشابه پروفیل قاب و میانی زرد شده  از آنجایی که نظافت لنگه پنجره ساده تر از سایر قسمتها می باشد.
• سایر برندهای نصب شده در منطقه  شرایط متفاوتی دارند.
• تبدیل بعضی از نواحی از رنگ زرد به رنگ بنفش تیره به علت داغ شدن پروفیل ناشی از تابش نور خورشید.
• عدم مشاهده لک های غیر یکنواخت که نشان از آلودگی باشد. در زردی فرمولاسیون زردی تقریبا در یک سطح 10 سانتی متری کاملا یکنواخت است اما در زردی آلودگی لکه های قطرات کثیفی دیده می شود.

نگارش شده توسط امدادپن، متخصص در تعمیر پنجره های یو پی وی سی دو جداره.